لیزر موهای زائد ملانین، یعنی رنگدانهای را هدف میگیرد که به مو رنگ میدهد. متخصص پوست پرتو متمرکزی از نور لیزر را مستقیماً روی فولیکول مو متمرکز میکند. لیزر به صورت پالسی روی کل ناحیه درمان تابانده میشود. فولیکولهای مو به تدریج آسیب میبیند و رشد مو متوقف میشود. با این توصیف اگر در جستجوی راهکاری درازمدت برای رفع موهای زائد هستید، لیزر را به شما پیشنهاد میکنیم.
تاریخچه لیزر موهای زائد
داشتن پوستی صاف و بدون مو آرزوی همیشگی زنان و مردان بوده است. تئودور اچ. مایمن اولین لیزر را برای تخریب فولیکولهای مو در هفتم ژوئیه ۱۹۶۰ ابداع کرد. این لیزر یاقوتی، آهسته و ناکارآمد بود که هرچند میتوانست رشد مو را به حداقل برساند، اما در عین حال آسیب شدیدی به پوست میزد و پوست را میسوزاند. این لیزر اولیه هر بار فقط چند فولیکول مو را هدف میگرفت، بنابراین از بین بردن موهای زائد با آن، فرایندی طولانی بود. نخستین لیزر الکساندرایت در دهه ۱۹۷۰ ابداع شد. اگرچه این لیزرها بسیار سریعتر از گونههای اولیه بودند، حرارت کافی را برای تخریب فولیکول مو تولید نمیکردند. در نتیجه به دست آوردن نتیجه دائمی سالها طول میکشید. لیزر YAG نخستین لیزری بود که سازمان جهانی غذا و دارو FDA استفاده از آن را برای رفع موهای زائد در سال ۱۹۶۴ تایید کرد. لیزر YAG رشد مو را کاهش میداد، اما نمیتوانست موها را برای همیشه از بین ببرد. دانشمندان در سال ۱۹۸۳ لیزری را ابداع کردند که از مدت زمان پالس برای هدف گرفتن فولیکولهای مو استفاده میکرد. به این ترتیب متخصصین میتوانستند فولیکولها را بدون آسیب زدن به پوست هدف بگیرند.
انواع لیزر برای برداشتن موهای زائد
سه نوع لیزر برای رفع موها زائد به کار برده میشود که عبارتند از:
- لیزر دیود: لیزر دیود انتخابی موثر برای پوستهای تیره و روشن است.
- لیزر الکساندرایت: این لیزر سریعترین لیزر برای از بین بردن موهای زائد است که بهترین انتخاب برای درمان ناحیههای بزرگتر بدن بیمارانی به شمار میآید که پوستی به رنگ روشن تا زیتونی دارند.
- Nd:YAG: لیزر با پالس بلند انتخابی ایمن برای انواع پوست، از جمله پوستهای برنزه است. البته لیزر Nd:YAG به اندازه بقیه لیزرها برای درمان موهای روشن یا ظریف مناسب نیست.
متقاضیان ایدهآل لیزر موهای زائد

مهمترین عامل برای موفقیت لیزر موهای زائد این است که موها تیرهتر از رنگ پوست ناحیه درمان باشد. بنابراین بانوانی که پوست برنزه با موهای بور بسیار ظریف دارند، به اندازه بانوانی که پوست روشن با موهای تیرهتر از رنگ پوست دارند، از نتیجه درمان رضایت نخواهند داشت. موهای زبر تیره بهترین گزینه برای درمان با لیزر هستند. موهای خاکستری، سفید، بور یا قرمز فاقد رنگدانههای تیرهای هستند که وجود آنها برای یک لیزردرمانی موفق ضروری است. بنابراین افرادی با این رنگ موها متقاضی ایدهآل لیزر موهای زائد به شمار نمیآیند.
قسمت های مناسب بدن برای لیزر موهای زائد

لیزر برای رفع موهای زائد اکثر نقاط بدن کاربرد دارد. بسیاری از لیزرها ناحیههای بزرگ را با موفقیت درمان میکنند. لیزردرمانی برای از بین بردن موهای زائد نقاط زیر کاربرد دارد:
- کل صورت
- گوش
- لب بالا
- چانه
- گردن
- بازو
- زیربغل
- قفسه سینه
- شکم
- خط بیکینی
- ران
- پا
آمادگی قبل از لیزر موهای زائد
- از ۶ ـ ۴ هفته قبل از درمان تا ۶ ـ ۴ هفته بعد از درمان در معرض آفتاب قرار نگیرید.
- موهای ناحیه درمان باید ۲۴ ـ ۱۲ ساعت قبل از لیزر تراشیده شود.
- دکلره کردن، بند انداختن و وکس موهای زائد از ۶ هفته قبل از درمان ممنوع است.
- اگر سابقه تبخال زدن دور دهان دارید، درمان ضدویروسی پیشگیری کننده از یک روز قبل از درمان شروع میشود و تا یک هفته بعد از لیزردرمانی ادامه داده میشود.
مراحل لیزر موهای زائد

- تست کردن یک ناحیه کوچک: متخصص ناحیه کوچکی را ۴۸ ساعت قبل از درمان تست میکند. این تست برای تعیین واکنشهای آلرژیک پوست انجام میشود. ۹۵ درصد بیماران دچار هیچ حساسیتی نمیشوند. اگر پوست بعد از تست بسیار حساس شود، درمان یک یا دو هفته به تعویق انداخته میشود تا اطمینان حاصل شود که پوست واکنش با تاخیر نخواهد داشت.
- اصلاح ناحیه درمان با تیغ: ناحیه مورد نظر باید شب قبل از درمان اصلاح شود تا حساسیت آن در برابر لیزر کمتر شود. اگر نمیخواهید خودتان ناحیه درمان را اصلاح کنید، به متخصص اطلاع دهید تا هماهنگیهای لازم انجام شود و کمی زودتر به کلینیک بیایید تا این کار برایتان انجام شود.
- عینک محافظ: برای این که درمان در نهایت ایمنی انجام شود، بیماران باید عینک محافظی، شبیه به عینک نشان داده شده در تصویر، به چشم بزنند. برای درمان کل صورت لازم است که عینک سفید لیزر به چشم بزنید، اما عینک سیاه لیزر برای درمان دیگر نقاط بدن مناسب است.
- علامتگذاری ناحیههای درمان: متخصص ناحیههای دریافت لیزر را حین درمان علامت میزند. بیمار اسپری خنک کنندهای را چند میلی ثانیه قبل از تابش لیزر روی پوست حس میکند. همچنین حرارت و سوزش خفیفی حین درمان حس میشود که دردناک نیست.
- استفاده از ژل یا ضدآفتاب: متخصص پوست را بعد از اتمام درمان تمیز میکند و ژل یا ضدآفتاب روی آن میزند. سپس توصیههای لازم را برای مراقبت بعد از درمان به بیمار ارائه میدهد.
مراقبت بعد از لیزر موهای زائد
- پوست بلافاصله بعد از درمان سرخ میشود و ورم فولیکولی در ناحیههای درمان مشاهده میشود. این عوارض معمولاً ظرف دو ساعت برطرف میشود یا حداکثر دو تا سه روز استمرار دارد. ناحیههای درمان تا چند ساعت حالتی مانند آفتاب سوختگی دارد. گذاشتن یخ در چند ساعت نخست بعد از لیزردرمانی ورم و ناراحتی را کاهش میدهد.
- لیزر موهای زائد برای افراد با پوست تیرهتر ناراحتکنندهتر از افراد با پوست روشنتر است و این گروه از بیماران باید بعد از درمان از یخ یا ژل آلوئهورا استفاده کنید. کرم هیدروکورتیزون نیز در صورت لزوم برای راحتی بیمار و رفع علائم تجویز میشود.
- آرایش کردن بلافاصله بعد از درمان اشکالی ندارد.
- از قرار گرفتن در معرض نور آفتاب خودداری کنید تا احتمال هایپرپیگمانتاسیون یا ایجاد لکههای تیرهتر کمتر شود. در طول درمان همواره از ضدآفتاب (SPF 30 یا بالاتر) استفاده کنید. اگر قصد سفر به مناطق آفتابی دارید، بین این سفر و درمان بعدی باید حداقل ۴ هفته فاصله باشد.
- از دستکاری کردن یا خاراندن ناحیه درمان خودداری کنید. از فراوردههای موبر یا روشهای مشابه، مانند وکس، الکترولیز یا بند و موچین، استفاده نکنید، چون این کار فولیکولهای موهای ناحیهی درمان را به مدت ۶ ـ ۴ هفته بعد از درمان مختل میکند. اصلاح با تیغ یا کوتاه کردن موها اشکالی ندارد.
- چنانچه سوال یا نگرانی بعد از درمان برایتان پیش آمد، حتماً با پزشک معالجتان تماس بگیرید. سرعت رویش مجدد مو در ناحیههای مختلف بدن یکسان نیست. در هر حال رشد موهای جدید تا حداقل سه هفته بعد از درمان شروع نمیشود.
- ریزش موهای سطحی ۱۴ ـ ۵ روز بعد از درمان شروع میشود و به نظر میآید که موهای جدیدی در حال رشد است. اما نگران نشوید، چون این تارهای مو، موهای جدید نیست. موهای ریخته شده را میتوانید با آب بشویید یا با دستمال مرطوب پاک کنید.
- منعی برای استحمام وجود ندارد، اما باید به مدت ۲۴ ساعت، مانند زمان آفتاب سوختگی مراقب پوست ناحیه درمان باشید.
خطرها و عوارض جانبی لیزر موهای زائد
در تمام درمانهایی که با لیزر انجام میشود، احتمال بروز خطر وجود دارد. برای اطمینان از مناسب بودن لیزردرمانی و تنظیم شدن دستگاه متناسب با نوع پوست باید به متخصص پوست مجرب مراجعه کنید. با این حال حتی در صورت رعایت توصیههای مربوط به آمادگی قبل از درمان و انجام لیزردرمانی توسط متخصص ماهر و مجرب نیز احتمال سوختگی، بروز هیپر یا هیپوپیگمانتاسیون، تاول زدن پوست و باقی ماندن جای زخم وجود دارد و در موارد نادر نیز مو در ناحیه درمان رشد میکند. عوارض شایع مربوط به لیزر موهای زائد به شرح زیر است:
- ناراحتی: برخی بیماران در طول لیزردرمانی دچار درد و ناراحتی میشوند.
- التیام زخم: جراحی با لیزر خطر ورم کردن، تاول زدن، پوستهریزی یا سخت شدن پوست ناحیههای درمان را به دنبال دارد. برطرف شدن این عوارض یک تا سه هفته طول میکشد. پوست التیام یافته به مدت دو تا چهار هفته دیگر، یا حتی برای مدتی بیشتر صورتی رنگ و به نور خورشید حساس میشود.
- کبودی/ ورم/ عفونت: استفاده از بعضی دستگاههای لیزر باعث کبودی میشود. ورم نیز در بعضی موارد گزارش شده است. همچنین احتمال عفونت پس از تمام درمانهای پوستی وجود دارد، البته عفونت عارضه نادری بعد از لیزردرمانی است.
- تغییرات رنگدانهای: احتمال اندکی وجود دارد که رنگ ناحیه درمان شده در طول فرایند التیام روشنتر یا تیرهتر از بقیه پوست بشود. تغییررنگ پوست موقتی است، البته در موارد نادر دائمی میشود.
- باقی ماندن جای زخم: این عارضه نادر است، اما احتمال بروز آن در صورت آسیب دیدن سطح پوست وجود دارد. برای به حداقل رساندن احتمال بروز این عارضه لازم است که توصیههای پزشک درباره مراقبت بعد از عمل را به دقت رعایت کنید.
سوالات رایج